Aya Helena Sikkesi

İmparator I. Konstantin’in annesi Helena, Hristiyanlıkta Azize Helena olarak bilinir ve adına basılan sikkelerle de tanınır. Adı madeni paralarda Flavia Helena, Flavia Julia Helena ve bazen Elena olarak geçmektedir. Tarihi kaynaklara göre Helena, MS 250 yılında Drepanon’da dünyaya geldi. Asil bir aileden olmadığı gerekçesiyle kocası tarafından boşanmasına rağmen oğlu Konstantin imparator olunca Helena İmparatoriçe unvanına kavuştu. Son yıllarında Suriye, Filistin ve Kudüs’ü kapsayan dini bir geziye çıktı ve bu gezi sırasında gerçek Haç’ın bulunduğuna inanılan kalıntıları keşfetti. Hz. İsa’ya ait başka kutsal eşyaları da bularak beraberinde Konstantinopolis’e getirdi. Helena bu özelliğiyle tarihte ilk arkeolog olarak anılır. Bu hac yolculuğu sırasında Sille’ye uğradı ve mağara kiliselerinde ibadet eden Hristiyanlar için kendi adını taşıyan kiliseyi yaptırdı. Doğu Ortodoks Kilisesi, Katolik Kilisesi, Oryantal Ortodoks Kiliseleri, Anglikan Topluluğu ve Lutheran Kilisesi onu bir azize olarak kabul etmiştir. Dindar, hayırsever ve bağışlayıcı bir hayat süren Helena’ya, İznik Konsili Babaları “Hristiyanların annesi” unvanını verdi. MÖ 31 yılından sonra Roma imparatorları “Caesar Augustus” unvanını alırken imparator eşlerine de “Augusta” unvanı verilmesi bir gelenek olarak kabul edildi. İlk kez Helena, imparator eşi olmamasına rağmen oğlu vasıtasıyla bu unvanı alan kişi olarak kabul edilir. Kaynaklar, Helena’nın Filistin’den döndüğünde yaklaşık 80 yaşında olduğunu belirtir. Bu yolculuk 326–328 yılları arasına tarihlendirildiğinden, muhtemelen 246 ila 249 yılları arasında doğmuştur. Helena, oğlu yanındayken 330 civarında Roma’da öldüğü kabul edilir.